? تحلیل سلوک رفتاری امام رضا (ع)

? قسمت دوّم

✍ سیّد محمّدتقی قادری

دهم ذیقعدة الحرام مقارن با ولادت امام رضا (ع) و پایان دهه کرامت است، فرصتی خواهد بود که بعضی از سلوک رفتاری امام رضا (ع) که می‌تواند الگو و اسوه رفتاری اهل سلوک باشد، مورد تحلیل و تفسیر قرار بگیرد و با همین نیت چند مورد از سلوک رفتاری آن حضرت را مورد تحلیل قرار می‌دهیم.

▫️انفاق و دستگیری کریمانه

▫️راضی بودن به سختی‌ها

▫️سلوک امام رضا علیه السلام با افراط گرایان

▫️سلوک امام رضا علیه السلام در گفتگوی آزاد

▫️سلوک سیاسی امام رضا علیه السلام

▫️کرامت رضوی در حیات معنوی

? پنج ویژگی بهترین بندگان در کلام امام رضا (ع)

? یکی از مسائل مهم در اسلام که تأکید فراوانی روی اون شده است اخلاق است. اخلاق از جمله اموری است که اسلام تأکید فراوانی روی این مسئله کرده است و خواسته است مسلمان‌ها دارای خُلقِ نیکو باشند. پیغمبر خدا …

▫️ موقعیت اخلاق در اسلام

▫️ پنج ویژگی بهترین بندگان خدا

? فیض بهشت در حرم تو فراهم است

? بدگو و دشمن تو اسیر جهنم است

مقام و منزلت امام هشتم بیش از آن است که به شماره آید. هر آنچه اهل قلم در توصیفش نوشته‌اند و آنچه اهل سخن در مقامش بیان کرده‌اند، تمامی شعاعی از آفتاب عالم‌تاب اوست؛ شخصیت او برتر از وصف و بیان است. او انسان کاملی است که با احاطه به ملک و ملکوت، خلیفه‌ی خدا و رابط بین خلق و خالق است.

? «به یاد بضعه‌ی خاتم» [آیةالله وحیدخراسانی]

✅ چرا امام رضا (علیه السلام) را امام رئوف می‌نامند!؟

✍️ پاسخ: یکی از القاب حضرت ثامن الحجج، علی بن موسی الرضا(ع) لقب رئوف است. چنان‌چه در زیارت‌نامه آن حضرت می‌خوانیم: «السَّلَامُ‌ عَلَی‌ الْإِمَام الرَّءُوف‌ سلام بر امام رئوف». در توضیح این واژه باید بدانیم که رأفت یک نوع شدت در رحمت می‌باشد. در واقع هر چند بین دو واژه رأفت و رحمت، قرابت و نزدیکی در معنا وجود دارد؛ اما در بررسی دقیق لغوی این دو به یک معنا نبوده و فرقی ظریف بینشان وجود دارد.

▫️مرحوم مصطفوی در کتاب «التحقیق» خود فرق بین رأفت و رحمت را این‌گونه بیان می کند: «رأفت، عطوفت، لطف و رحمت خالص و شدید است یعنی لطف و رحمتی است که وقوع درد و ناراحتی را برنمی تابد هر چند آن درد و ناراحتی به مصلحت فرد باشد؛ اما رحمت، صرف عطوفت و مهربانی کردن است مهربانی کردنی که گاهی با درد و ناراحتی فرد نیز همراه است مانند لطف و رحمت یک جراح به یک بیمار علاقه مند به بهبودی.

بنابراین «رأفت» مرحله ای دقیق تر و بالاتر از «رحمت» است، و هرگز در مسائل ناخوشایند به کار نمی رود ولی رحمت در امور ناخوشایندی که به خاطر مصلحتی انجام می شود، استعمال می شود.

▪️حال با توجه به روشن شدن معنای رئوف، اگر چه همه اهل بیت(ع) از باب تجلی رأفت حضرت حق، رئوف می‌باشند ولی این رأفت و مهر ورزی در وجود امام هشتم(ع) بروز و ظهور بیشتری دارد و به تعبیر مرحوم علامه طباطبایی: «انسان هنگامی که وارد حرم رضوی(ع) میشود، مشاهده میکند که از در و دیوار حرم آن امام رأفت میبارد.

▪️یکی از مصادیق این رأفت را می‌توان در پاسخی که حضرت به زائرین خود، در قبال زیارت، می‌دهند دانست که در بیانی فرمودند: «مَنْ زَارَنِی عَلَی بُعْدِ دَارِی وَ شُطُونِ مَزَارِی أَتَیْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی ثَلَاثِ مَوَاطِنَ‌ حَتَّی‌ أُخَلِّصَهُ‌ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَایَرَتِ الْکُتُبُ یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِیزَان، هر کس مرا زیارت کند روز قیامت در سه جا نزد او خواهم آمد تا از ترس های آن سه جا رهایش سازم: ۱- هنگام پخش شدن نامه اعمال به دست راست یا چپ، ۲- و نزد صراط، ۳- و نزد میزان

▫️امام رضا(ع) در زمان حیات مبارک خویش کانون مهر و عاطفه نسبت به مردم و مظهر عشق و محبت نسبت به آن‌ها بودند و این مهربانی در تک تک زوایای زندگی و برخورد ایشان با آحاد مردم جامعه آن روز به روشنی مشهود است به عنوان نمونه:

◼️«ابراهیم بن عباس» نقل می‌کند: هرگز ندیدم که حضرت رضا (علیه‌السلام) کسی را با سخن خود بیازارد، ندیدم سخن کسی را قطع کند، می‌گذاشت تا حرف او تمام شود؛ هرگز کسی را که قدرت برآوردن حاجت او را داشت رد نمی‌کرد؛ هرگز نزد کسی پای خود را دراز نمی‌کرد، و تکیه نمی‌زد، و هرگز ندیدم سخن درشتی به خادمان خود بگوید، هرگز ندیدم که آب دهان خود را بر زمین بیاندازد و همین طور هرگز ندیدم که با صدای بلند قهقه کند و بخندد بلکه همیشه تبسم  می‌کرد. زمانی که به خانه می‌رفت و سفره می‌انداختند تمام خدمت‌گزاران، حتی دربان‌ها را نیز بر سر آن سفره می‌نشاند.

? مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی 

انقلاب آگاهانه عقلانی

انقلاب اسلامی ایران با مطرح کردن شعار حاکمیت اسلام آغاز شد و در ادامه شعارها و سیاستهای متخذ از همان مبنای اسلامی را شفاف بیان کرد. بنای این شعارها بر محاسبات عقلانی استوار بوده است.

محاسبات جمهوری اسلامی از روز اوّل براساس منطق عقلانی و یک قوّه‌ی عاقله‌ای بوده است. عناصری که این محاسبات را شکل میداده اینها است: اوّل، اعتماد به خدا و سنن آفرینش؛ دوّم، بی‌اعتمادی به دشمن و شناخت او… اعتماد به مردم و ایمانها… اعتقاد به خودباوری و اینکه ما میتوانیم.

? تشریح داده شده از بیانات در دیدار مسئولان نظام، ۱۳۹۳/۰۴/۱۶